- UE posiada jedne z najwyższych na świecie standardów w zakresie dobrostanu zwierząt, które obejmują przepisy dotyczące chowu, transportu i uboju zwierząt gospodarskich. W ramach wspólnej polityki rolnej (WPR) płatności dla rolników są uzależnione od zapewnienia minimalnego poziomu dobrostanu zwierząt, zaś w polityce rozwoju obszarów wiejskich przewidziano zachęty dla rolników do stosowania wyższych standardów. W ramach programów rozwoju obszarów wiejskich na lata 2014- 2020 18 państw członkowskich przydzieliło 1,5 mld euro na płatności na rzecz dobrostanu zwierząt – czytamy w sprawozdaniu opublikowanym przez Europejski Trybunał Obrachunkowy.
Kontrole w państwach członkowskich
Aby sprawdzić jak w rzeczywistości wygląda kontrola dobrostanu zwierząt gospodarskich oraz ocenić całościowe wdrożenie unijnej strategii na rzecz dobrostanu zwierząt, kontrolerzy przeprowadzili wizyty w pięciu państwach członkowskich: w Niemczech, we Francji, Włoszech, w Polsce i Rumunii. Na tej podstawie stwierdzili, że działania UE przyniosły sukcesy w niektórych obszarach, ale nadal występują uchybienia, jeśli chodzi o spełnianie norm minimalnych. Istnieją ponadto możliwości lepszej koordynacji z kontrolami przestrzegania zasady wzajemnej zgodności, a zasoby WPR mogłyby być lepiej wykorzystywane w celu promowania wyższych standardów w zakresie dobrostanu zwierząt.
– Dobrostan zwierząt ma duże znaczenie dla obywateli Unii – powiedział Janusz Wojciechowski, członek Europejskiego Trybunału Obrachunkowego odpowiedzialny za to sprawozdanie. – Komisja Europejska w proaktywny sposób uwzględnia obawy zainteresowanych stron, wciąż należy jednak zmniejszyć dystans między ambitnymi celami a wdrażaniem przepisów w praktyce.
Sukcesy państw członkowskich w zakresie dbałości o dobrostan zwierząt gospodarskich
Aby zapewnić przestrzeganie norm minimalnych, Komisja wydawała wytyczne, a także podejmowała działania w zakresie egzekwowania przepisów. Jej wysiłki przyniosły sukcesy w istotnych obszarach, w szczególności w zakresie grupowego utrzymania loch i zakazu stosowania klatek, które ograniczają swobodę ruchu kur niosek. Komisja i państwa członkowskie prowadziły prace nad wytycznymi, by zapewnić lepsze zrozumienie i przestrzeganie na większą skalę wymogów prawnych, oraz szeroko je rozpowszechniały. Skontrolowane państwa członkowskie co do zasady stosowały się do zaleceń Komisji, choć niekiedy zajmowało im to dużo czasu.
Obcinanie ogonów, nieodpowiednie procedury ogłuszania oraz brak przestrzegania przepisów podczas transportu zwierząt
Unijni kontrolerzy zwrócili uwagę, że w niektórych obszarach nadal występują uchybienia. Tak jest zwłaszcza w przypadku rutynowego obcinania ogonów prosiętom, nieprzestrzegania przepisów w sprawie transportu dalekobieżnego i transportu zwierząt niezdolnych do podróży oraz stosowania nieodpowiednich procedur ogłuszania podczas uboju.
Zdaniem kontrolerów państwa członkowskie wdrożyły zasadniczo odpowiednie mechanizmy na potrzeby kontroli przestrzegania zasady wzajemnej zgodności związanych z dobrostanem zwierząt. Nie wykorzystano jednak jak dotąd wszystkich możliwości polepszenia ich koordynacji z kontrolami urzędowymi. Stwierdzono ponadto przypadki, w których kary nałożone przez agencje płatnicze nie były proporcjonalne do wagi nieprawidłowości.
