Obowiązujące od soboty przepisy pozwalają turystom wracającym z państw trzecich na teren UE wwieźć tylko: ananasy, kokosy, duriany, banany i daktyle. Nie będą mogli zaś przywozić innych owoców, warzyw, nasion czy kwiatów. Zakazy są konsekwencją nowelizacji rozporządzenia Parlamentu Europejskiego, które dotyczy zasad importu do Unii Europejskiej.

Zakaz importu owoców, warzyw i nasion jest uzasadniony

W ocenie rozmówcy PAP biotechnologa prof. Stanisława Karpińskiego ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie taki zakaz jest usprawiedliwiony. Podobne rozwiązania prawne są stosowane w innych krajach, np. Brazylii czy w Japonii i są restrykcyjnie przestrzegane - wskazał.

- Każdego dnia do służb zajmujących się inspekcją roślin na terenie Unii Europejskiej trafiają sygnały o nowych zagrożeniach, m.in. w postaci nieznanych do tej pory na tych terenach larw owadów czy grzybów, które zagrażają uprawianym tam roślinom - podkreśla w rozmowie z PAP dr hab. Monika Bieniasz z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie Bieniasz.

Ważnym argumentem przytaczanym przez Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa jest fakt, że organizmy wywołujące choroby mogą być na roślinach obecne nawet wtedy, gdy objawów ich występowania nie widać gołym okiem.

- Mowa na przykład o mączniaku (grzybie), który został zawleczony z Ameryki i obecnie stanowi zagrożenie dla upraw porzeczek czy agrestu. Dużą grupę zagrożeń stanowią też nieznane w Europie owady, których larwy mogą trafić na przykład w sadzonkach przewożonych roślin - wskazuje dr hab. Bieniasz.

Stałym zagrożeniem dla winnic jest mszyca Filoksera, żerująca na korzeniach i liściach. W XIX w. zniszczyła niemal wszystkie europejskie winnice. Również i ten gatunek został przywleczony do Europy i nadal stanowi potencjalne zagrożenie dla upraw.

- Nowym zagrożeniem dla sadów owocowych w Europie jest z kolei muszka octowa, Drosophila suzukii. Co ciekawe, składa ona jaja nie w owocach zerwanych, ale tych rosnących na drzewach. W konsekwencji - fermentują całe plantacje - opowiada ekspertka. Ten gatunek muszki octowej dotarł już do południowej Europy. Na razie nie ma go w Polsce - powiedziała dr hab. Bieniasz.

Niebezpieczne dla upraw szklarniowych w Unii Europejskiej gatunki zwierząt, m.in. drapieżne pluskwiaki, docierają też - np. w postaci jajeczek - z Indonezji i Malezji.

Bezpieczeństwo rolnictwa

Zakaz obejmie również wwożenie nasion spoza UE. Prof. Karpiński tłumaczy, że wśród przewożonych nasion mogą się znaleźć przypadkowo np. chwasty, które bywają bardzo ekspansywne. Z tego względu mogą one być bardzo niebezpiecznie dla upraw.

- To jest zabezpieczenie dla rolnictwa - mówi prof. Karpiński, odnosząc się do treści znowelizowanego rozporządzenia. Dodaje, że za pośrednictwem owoców czy warzyw możliwe jest również przenoszenie różnych chorób bakteryjnych.

- Moim zdaniem jest to też potencjalna droga do bioterroryzmu - zauważył prof. Karpiński. W jego ocenie wprowadzenie restrykcji w postaci zakazu wwozu na teren UE większości owoców, nasion czy kwiatów ustawia poprzeczkę wyżej dla potencjalnych bioterrorystów.

- Jesteśmy przyzwyczajeni do swobody. Lubimy przywieźć z dalekich wojaży dla swojej rodziny nietypowe owoce lub sadzonkę do zasadzenia na balkonie. Jednak wprowadzenie zakazu w ramach znowelizowanego rozporządzenia Unii Europejskiej ma uzasadnienie i wbrew pozorom nie jest wcale histeryczne - mówi dr hab. Bieniasz. Dodaje, że będzie to - jak mówi - głównie "uciążliwość mentalna".

Źródło: Nauka w Polsce PAP